دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

دانشکده­ی کشاورزی-گروه باغبانی

پایان­نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد (M.Sc)

عنوان تحقیق:

بررسی ریزازدیادی گل آلسترومریا رقم fuego با استفاده از جنین زایی سوماتیک و اندام زایی

استاد راهنما

دکتر بهزاد کاویانی

استاد مشاور

دکتر محمدنقی پاداشت دهکایی

فهرست مطالب

عنوان        صفحه

چکیده… 1

فصل اول: مقدمه و کلیات

1-1- مقدمه. 3

1-2- تاریخچه آلسترومریا 4

1-3- مشخصات گیاه‌شناسی آلسترومریا 6

1-4- روش‌های تکثیر آلسترومریا… 8

1-4-1- تکثیر جنسی………….. 8

1-4-2- تکثیر از طریق رویشی.. 8

1-4-3- تکثیر از طریق کشت بافت.. 9

1-5- اهمیت و جایگاه آلسترومریا به عنوان یک گل شاخه بریده 10

1-6-کشت بافت.. 11

1-6-1- محیط کشت و مواد غذایی مورد نیاز برای رشد. 11                  

1-6-1-1- مواد غذایی غیر آلی.. 11

1-6-1-2- مواد غذایی آلی.. 12

1-6-1-3- تنظیم کننده‌های رشد گیاهی.. 13

1-6-2- زغال فعال. 14

1-6-3- ریزازدیادی.. 15

1-6-4- کشت مریستم‌. 16

1-7- ضرورت و اهمیت اجرای تحقیق. 19

فصل دوم :مرور منابع

2-1- انتخاب ریزنمونه و ترکیب محیط کشت.. 21

2-2- دما و نور. 26

2-3- جنین زایی سوماتیکی.. 27

فصل سوم :مواد و روش‌ها

3-1- تهیه مواد گیاهی.. 32

3-2- ریزازدیادی.. 32

3-2-1- گند زدایی ریزوم‌ها 32

3-2-2- محیط کشت تکثیر. 33

3-2-3- تهیه و کشت ریزنمونه. 34

3-2-4- طرح آزمایشی و تجزیه و تحلیل آماری.. 34

3-3- جنین زایی سوماتیک… 36

3-3-1- تهیه محیط القاء کالوس… 36

3-3-2- ضدعفونی نمونه‌ها 36

3-3-3- تهیه و کشت ریزنمونه گره و میانگره 37

3-3-4- محیط پرآوری کالوس… 37

3-3-5- محیط کشت باززایی.. 38

3-3-6- طرح آزمایش و تجزیه و تحلیل آماری.. 38

فصل چهارم :نتایج و بحث

4-1- نتایج حاصل از آزمایشات صورت گرفته بر روی ریزازدیادی آلسترومریا رقم Fuego. 40

4-1-1- نتایج حاصل از اثرات سطوح مختلف BAP و NAA بر روی تعداد جوانه. 45

4-1-2- نتایج حاصل از اثرات سطوح مختلف BAP و NAA بر روی تعداد شاخه. 47

4-1-3- نتایج حاصل از اثرات سطوح مختلف BAP و NAA بر روی طول شاخه. 49

4-1-4- نتایج حاصل از اثرات سطوح مختلف BAP و NAA بر روی تعداد ریشه. 51

4-1-5- نتایج حاصل از اثرات سطوح مختلف BAP و NAA بر روی طول ریشه. 54

4-1-6- نتایج حاصل از اثرات سطوح مختلف BAP و NAA بر روی تعداد ریزوم. 56

4-2- نتایج حاصل از آزمایشات جنین زایی سوماتیک صورت گرفته در محیط کشت MS. 59

4-2-1- مرحله القاء کالوس… 60

4-2-1-1- اثر نوع ریزنمونه بر کالوس زایی.. 61

4-2-1-2- اثر BAP بر کالوس زایی.. 62

3-2-1-3- اثر NAA بر کالوس زایی.. 63

4-2-1-4- اثر متقابل نوع ریزنمونه و نوع BAP بر کالوس زایی.. 64

4-2-1-5- اثر متقابل نوع ریزنمونه و نوع NAA بر کالوس زایی.. 64

4-2-1-6- اثر متقابل نوع BAP و نوع NAA بر کالوس زایی.. 65

4-2-1-7- مقایسه تیمارهای اعمال شده با تیمار شاهد. 66

4-2-2- پرآوری کالوس… 66

4-2-4- بحث و نتیجه گیری.. 67

منابع. 69

چکیده

 گل آلسترومریا با نام علمی(Alstroemeria psittacina)از خانواده ((Alstroemeriaceaeیکی از مهم ترین گلهای شاخه بریده در دنیا بوده که اخیراً برای تولید گلهای گلدانی و باغچه ای نیز استفاده می شود. این تحقیق به منظور بررسی و معرفی محیطی مناسب جهت ریزازدیادی و تولید کالوس های جنینی و جنین زایی سوماتیکی آلسترومریا انجام شد.

در بخش ریزازدیادی، جوانه های جانبی و انتهایی ریزوم به طول  mm 6-4 از رقم فیگو پس از گندزایی بر روی محیط کشت MS حاوی 30 گرم در لیتر ساکارز، 7 گرم در لیتر آگار و غلظت های مختلف BAP و NAA کشت شدند و به فواصل هر 3 هفته واکشت شدند. جوانه های کشت شده از هفته سوم شروع به رشد نمودند. بیشترین تعداد شاخساره از محیط کشت حاوی 1 میلی گرم در لیتر BAP و 2/0 میلی گرم در لیتر NAA حاصل شد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش غلظت BAP به دلیل کاهش اثر غالبیت انتهایی، طول شاخساره ها کاهش یافته است. همچنین مقدار کم NAA جهت رشد شاخساره و ریزوم های اولیه ضروری بوده است. از آنجایی که در تکثیر آلسترومریا، تعداد ریزوم تکثیر یافته از تعداد شاخساره مهم تر می باشد، درنتیجه محیط کشت حاوی صفر میلی گرم در لیتر BAP و 1 میلی گرم در لیتر NAA با میانگین تعداد 3 ریزوم و 5 ریشه در هر ریزنمونه بهترین تیمار برای ریزازدیادی آلسترومریا رقم فیگو بوده است.

آزمایشات جنین زایی سوماتیک نیز در محیط کشت MS انجام شد. در این محیط کشت به منظور به دست آوردن کالوس های جنین زا، ریزنمونه های رویشی (گره و میانگره) و هورمون اکسین NAA در دو سطح (غلظت 1 و 2 میلی گرم در لیتر) همراه با تنظیم کننده رشد سایتوکنین BAP در دو سطح (غلظت 0 و 5/0 میلی گرم در لیتر) مورد استفاده قرار گرفت. بهترین ریزنمونه جهت بدست آوردن کالوس های جنین زا، گره ها بودند. ریزنمونه های میانگره اگرچه مستعد تولید کالوس های جنینی بودند اما در مقایسه با گره ها دارای درصد کالوس زایی پائین تری بودند. بهترین تیمار هورمونی برای بدست آوردن کالوس های جنین زا، 2 میلی گرم در لیتر NAA بوده است. کالوس های به دست آمده، 3 ماه پس از کشت جهت پرآوری به محیط کشت MS تغییر داده شده حاوی 5 میلی گرم در لیتر پیکلرام منتقل شدند. جنین زایی سوماتیک و باززایی گیاه از این جنین ها، پس از انتقال کالوس های جنینی توده ای به محیط کشت باززایی حاوی غلظت های مختلف BAP صورت گرفت. بیشترین گیاهچه از محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی گرم در لیتر BAP حاصل شد.

کلمات کلیدی:آلسترومریا، ریزازدیادی، جنین زایی سوماتیک، نفتالین استیک اسید، بنزیل آمینو پورین

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.