عنوان /> فصل اول: کلیات تحقیق 1-2- بیان 2 1-3- اهمیت و ضرورت 4 1-4- اهداف 4 1-4-1 هدف 5 1-4-2 اهداف فرعی 6 1- 5- کاربرد نتایج 6 2-1- 7 2-2- پیشینهی 7 2-2-1- پیشینهی 8 2-2-2- پیشینهی 11 2-2-3- نقد و بررسی تحقیقات انجام گرفته……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13 2-3- مبانی 14 2-3-1- 14 2-3-2- دارو 14 2-3-3- مصرف و رفتار مصرفکننده …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 15 2-3-4- مصرف دارو 16 2-3-5- عوامل مؤثر بر مصرف 17 2-3-5-1- نظریه اقتصادی مصرف………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17 2-3-5-2- نظریه جامعهشناختی مصرف…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 19 2-3-5-3- نظریههای روانشناختی مصرف…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22 2-3-5-3-1- تأثیر نگرش بر رفتار ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22 2-3-5-3-2- نظریه عمل معقول ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 23 2-3-5-3-3- نظریه رفتار برنامهریزیشده ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 24 2-3-5-3-4- نظریه هنجار اجتماعی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 25 2-3-5-3-5- مدل آگاهی گریگوری و دیلو……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 25 2-3-5-3-6- نظریه آگاهی چالمرز …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 25 صفحه 2-3-5-3-7- تئوری فستینگر در زمینهی تضاد شناختی…………………………………………………………………………………………………………………. 25 2-3-5-3-8- نظریه 26 2-3-5-3-9- مدل اجتماعی- رفتاری آندرسن……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 27 2-3-5-3-10- مدل اجتماعی-رفتاری کروگر…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 27 2-3-5-3-11- سلامت عمومی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 28 2-3-5-3-12- نظریه واقعیت درمانی گلاسر ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 29 2-3-5-3-13- مدل باور سلامتی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 30 2-4- چهارچوب نظری 31 2-5- مدل نظری تحقیق 33 2-6- مدل تحلیلی تحقیق 34 2-7- فرضیههای 35 3-1- 36 3-2- روش 36 3-3- جامعهی آماری 37 3-4- واحد 37 3-5- حجم نمونه و روش محاسبهی آن……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 37 3-6- شیوهی 38 3-7- تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 38 3-7-1 تعاریف نظری مفاهیم 39 3-7-2 تعاریف عملیاتی 40 3- 8- ابزار 41 3- 9- سنجش روایی ابزار 42 3- 10- سنجش پایایی ابزار 44 3- 11روشهای تجزیه و تحلیل دادهها ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 45 4-1- 46 4-2- تجزیه و تحلیل 46 4-3- تجزیه و تحلیل 59 4-3-1- آزمونهای 59 4-3-2- تحلیل رگرسیون دو متغیره……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 63 4-3-3- تحلیل رگرسیون چند متغیره………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 66 4-3-4- تحلیل 68 صفحه 4-3-4-1- دیاگرام تحلیل 70
5-2- بحث و 73 5-3- راهکارها و پیشنهادات 75 5-3-1- پیشنهادات …………………. 75 5-3-2- پیشنهادات 76 5-4- محدودیتها و مشکلات پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 76
فهرست منابع 79 84 عنوان و شماره
جدول شماره 2-1: خلاصه چارچوب نظری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 32 جدول شماره 3-1: نتایج تحلیل عامل برای متغیر سلامت عمومی………………………………………………………………………………………………….. 43 جدول شمارهی 3-2: ضریب کودر ریچاردسون برای متغیرهای مورد بررسی …………………………………………………………………………… 44 جدول شماره 3-3: ضریب آلفای کرونباخ برای متغیر سلامت عمومی…………………………………………………………………………………………… 44 جدول شماره 4-1: توزیع پاسخگویان بر حسب سن………………………………………………………………………………………………………………………………. 47 جدول شماره 4-2: آمارههای مربوط به سن پاسخگویان………………………………………………………………………………………………………………………. 47 جدول شماره 4-3: توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت……………………………………………………………………………………………………………………… 47 جدول شماره 4-4: توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل……………………………………………………………………………………………………………. 48 جدول شماره 4-5: توزیع پاسخگویان بر حسب قومیت………………………………………………………………………………………………………………………… 48 جدول شماره 4-6: توزیع پاسخگویان بر حسب وضعیت اشتغال……………………………………………………………………………………………………….. 48 جدول شماره 4-7: آمارههای مربوط به سطح تحصیلات……………………………………………………………………………………………………………………. 49 جدول شماره 4-8: آمارههای مربوط به میزان آگاهی از شیوهی صحیح مصرف دارو…………………………………………………………….. 49 جدول شماره 4-9: توزیع درصدی گویههای سنجش آگاهی از شیوهی صحیح مصرف دارو ………………………………………………. 51 جدول شماره 4-10: آمارههای مربوط به میزان آگاهی از پیامدهای مصرف دارو……………………………………………………………………… 52 جدول شماره 4-11: توزیع درصدی گویههای سنجش آگاهی از پیامدهای مصرف دارو ……………………………………………………… 53 جدول شماره 4-12: آمارههای مربوط به میزان اختلال در سلامت عمومی………………………………………………………………………………… 54 جدول شماره 4-13: توزیع درصدی گویههای سنجش اختلال در سلامت عمومی………………………………………………………………….. 55 جدول شماره 4-14: آمارههای مربوط به میزان مصرف خودسرانهی دارو …………………………………………………………………………………… 57 جدول شماره 4-15: توزیع فراوانی و درصدی مصرف خودسرانهی دارو…………………………………………………………………………………………. 58 جدول شماره 4-16: آزمون همبستگی پیرسون بین سطح تحصیلات و مصرف خودسرانهِی دارو……………………………………… 59 جدول شماره 4-17: آزمون همبستگی پیرسون بین آگاهی از شیوهی صحیح مصرف و مصرف خودسرانه دارو ……….. 60 جدول شماره 4-18: آزمون همبستگی پیرسون بین آگاهی از پیامدهای مصرف و مصرف خودسرانهِی دارو……………….. 60 جدول شماره 4-19: آزمون همبستگی پیرسون بین سلامت عمومی و میزان مصرف خودسرانهِی دارو…………………………. 61 جدول شماره 4-20: آزمون همبستگی پیرسون بین سن و میزان مصرف خودسرانهِی دارو………………………………………………… 61 جدول شماره 4-21: آزمون t مستقل بین جنسیت و میزان مصرف خودسرانهی دارو…………………………………………………………………………………………………………………………. 61 جدول شماره 4-22: آزمون t مستقل بین وضع تأهل و میزان مصرف خودسرانهی دارو……………………………………………………….. 62 جدول شماره 4-23: آزمون t مستقل بین وضع اشتغال و میزان مصرف خودسرانهی دارو…………………………………………………… 62 جدول شماره 4-24: آزمون t مستقل بین قومیت و میزان مصرف خودسرانهی دارو………………………………………………………………. 63 جدول شماره 4-25: رگرسیون دو متغیره بین متغیر سطح تحصیلات و مصرف خودسرانهی دارو…………………………………… 63 عنوان و شماره
جدول شماره 4-26: رگرسیون دو متغیره بین آگاهی شیوهی صحیح مصرف و مصرف خودسرانه دارو ………………………… 64 جدول شماره 4-27: رگرسیون دومتغیره بین ابعاد آگاهی از شیوهی صحیح مصرف و مصرف خودسرانهی دارو ……… 64 جدول شماره 4-28: رگرسیون دو متغیره بین آگاهی از پیامد مصرف و مصرف خودسرانهی دارو …………………………………. 64 جدول شماره 4-29: رگرسیون دومتغیره بین ابعاد آگاهی از پیامدهای مصرف و مصرف خودسرانهی دارو ………………… 65 جدول شماره 4-31: رگرسیون دو متغیره بین ابعاد سلامت عمومی و مصرف خودسرانهی دارو ……………………………………… 66 جدول شماره 4-32: رگرسیون چند متغیره بین مجموع متغیرهای مستقل و میزان مصرف خودسرانهی دارو………….. 67 جدول شماره 4-33: تحلیل مسیر ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 69 شکل شماره 2-1- عوامل تأثیرگذار بر فرآیند تصمیمگیری رفتار مصرفکننده…………………………………………………………. 16 شکل شماره 2-2- عوامل تعیین کنندهی رفتار فرد در مدل کنش معقول…………………………………………………………………… 23 شکل شماره 2-3- عوامل تعیین کنندهی رفتار فرد در مدل رفتار برنامهریزی شده………………………………………………….. 24 شکل شماره 2-4- عوامل تعیینکننده در انتخاب منابع مراقبت درمانی………………………………………………………………………… 28 فصل اول کلیات تحقیق 1-1- مقدمه بشر از گذشتهی دور با مشکل درد و آلام مواجه بوده و همواره سعی در برطرف کردن این مشکل داشته است. بر اساس مستندات تاریخی از حدود 7000 سال قبل، انسانها از داروهای گیاهی و طبیعی برای مقابله با بیماریها یا حفظ سلامت خود استفاده میکرده است، اما امروزه با پیشرفت علم و فنّاوری و گسترش مرزهای دانش، شاهد شیوههای گوناگونی از مصرف دارو هستیم. این شیوهها علاوه بر مصرف خوراکی، مصارف موضعی، مصارف استنشاقی، مصارف جلدی، مصارف تزریقی و… را شامل میشود (اردکانی،331:1384). هریک از این شیوههای مصرف دارو در کنار خاصیت اثربخشی و فواید درمانی خود، عوارض و مضرّاتی را نیز به همراه خواهد داشت که ضروری است به هنگام مصرف به آن توجه شود. اما علاوه بر این، کاربرد دارو در انواع مختلف خدمات درمانی، از نظر اجتماعی- فرهنگی نیز دارای ابعاد مختلفی است که میتوان از مسایلی چون سوءکاربردهای دارویی، خودمصرفی دارو، نظامهای دارویی کشور و همچنین مصرف زیاد دارو نام برد(محسنی،302:1385). . پیشرفت علم پزشکی و صنعت داروسازی و ارائهی داروهای متنوع در سالهای اخیر، انقلابی در دانش پزشکی و امر درمان بوجود آورده است، اما همراه با این تکامل، پدیدهی دیگری نیز در کشورها و بویژه کشورهای جهان سوم بوجود آمده که همان روی آوردن بیش از حد مردم به داروها و مصرف غیرعلمی و غیرپزشکی آن است. مصرف بیرویه و غیرمنطقی دارو امروزه به مثابه یک مشکل بزرگ درآمده است که پیامدهای آن عوارض اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی خود را در بخش وسیعی از جامعه نمایان کرده است(نیکزاد، 1378: 1). در حال حاضر غیرمنطقی بودن مصرف دارو از جمله مشکلات موجود در ایران محسوب میشود که مسایل مختلفی در این زمینه قابل بررسی است، عدم رعایت ضوابط علمی و تحویل داروی بدون نسخه از سوی برخی داروخانه‌ها و بالا بودن قلم‌های دارویی در نسخه‌های تجویزی از سوی پزشکان از مهمترین آنهاست و نشاندهندهی غیرمنطقی بودن فرآیند تجویز و مصرف دارو در کشور است(دیناروند،1388: 15). از سوی دیگر ناآگاهی جامعه و فرهنگ و باورهای غلط رایج در میان مردم نیز عامل دیگری برای مصرف بیرویه دارو محسوب میشود مصرف دارو، بحثی است که با کلیه جوانب فرهنگی، اجتماعی، اعتقادی و مذهبی مردم در ارتباط است. مصرف منطقی و صحیح دارو از یک سو متوجه تجویزکنندگان دارو میگردد و از سوی دیگر خوددرمانی یا مصرف نابجای دارو را در نزد بیمار منع میکند. افزایش مصرف دارو به جهت عوارض جانبی، خطرات مرگ و میر و همچنین هزینههای بسیار سنگین بودجهی دارویی دولت، شرکتهای بیمه و تودهی عمومی مردم از مسایل مهم جامعه به حساب میآید)دواتی، 1386: 451). با توجه به اینکه در دههی اخیر مصرف دارو به صورت بیرویه در کشور افزایش یافته است و مطالعات انجام شده حاکی از عدم وجود الگوی صحیح مصرف در این زمینهی میباشد، لذا انجام بررسی و مطالعات همهجانبه و کامل در این زمینه ضروری به نظر میرسد. در همین راستا سعی شده است تا عوامل اجتماعی- روانی مؤثّر بر میزان مصرف خودسرانهی دارو در شهر یاسوج مورد بررسی قرار گیرد. میزان مصرف دارو در یک کشور تابع متغیرهای متعددی است که از آن جمله میتوان رشد بهداشت، قوانین و واردات دارو، برخورد جامعهی پزشکی و مردم با دارو، تبلیغات و امکان رقابت شرکتهای متعدد در بازار دارویی را ذکر کرد. بدین ترتیب مصرف دارو همیشه بر اساس الگوهای علمی نیاز پزشکی صورت نمیگیرد (فلاح،1376: 5). استفاده از دارو به عنوان یک حلقه از زنجیرهی درمان بیماری اجتنابناپذیر است، اما متخصصان علوم پزشکی بر این باورند که اثر بخشی دارو مستلزم این است که تجویز دارو و مصرف آن، باید تحت نظر پزشک و به صورت اصولی و نه به صورت خودسرانه، باشد (Hogerzeil. 1995:6). میزان مصرف دارو در میان افراد، گروهها و جوامع مختلف نرخ متفاوتی دارد، و برخی از جوامع با مسایل و مشکلات مهمتری در زمینهی مصرف دارو مواجه هستند. در ایران نیز از جمله مسایل دارویی مورد بحث در طی سالهای اخیر، مصرف زیاد دارو بوده است و بر حسب مستندات میزان مصرف دارو در ایران فراتر از حد استاندارد جهانی است. بر اساس برآوردهای موجود، سالانه بیش از 300 میلیون نسخه دارویی به داروخانههای کشور ارائه میشود. از طرف دیگر مطالعهی آمار داروهای مصرفی در کشور نیز بیانگر آن است که متوسط اقلام دارویی در هر نسخه در ایران 5/3 میباشد که با متوسط پذیرفتهشدهی جهانی که حدوداً 7/1 میباشد، اختلاف فاحشی را نشان میدهد[1]. همچنین تحقیقات انجام شده در کشور نشان می‌دهند 10 تا 15 درصد مجموع داروهای کشور به‌صورت خودسرانه و بدون مشورت با پزشک مصرف میشود. در این میان قرص استامینوفن کدئین پرفروشترین و پرمصرفترین دارو است. طبق آمارها، در ایران سالانه حدود 3 میلیارد قرص استامینوفن کدئین مصرف میشود و اگرچه وزارت بهداشت از تمامی دانشگاههای علوم پزشکی کشور درخواست کرده تا ممنوعیت فروش این گروه از داروهای بدون نسخه را به داروخانههای ت پوشش دانشگاه خود اعلام کند اما تا به حال تغییر چشمگیری مشاهده نشده و همچنان استامینوفن کدئین و آموکسی سیلین جزء پرفروشترین داروها هستند(سلامت، 1388: 6). در طول سالهای گذشته، مصرف دارو از نظر کمی بین 5 تا 8 درصد و به لحاظ ریالی بین 20 تا 40 درصد، رشد داشته است. علت افزایش کمی به دلایل متعددی نظیر ورود داروهای جدید به بازار، فعالیت بیشتر پزشکان و روشهای تحقیق علمیتر مربوط میشود و افزایش ریالی نیز به علت ورود داروهای گران قیمت به بازار و افزایش قیمت داروهای تولید داخل بوده است. سهم داروهای تولید داخل از نظر کمی در سال 1387 به 97 درصد رسیده است و با سهم بیشتری نسبت به سالهای قبل، بیشتر داروهای تولید داخل به فروش رفته است، اما از نظر ریالی سهم داروهای تولید داخل، 65 درصد بوده است، به عبارت دیگر تقریباً 3 درصد داروهایمان از نظر تعداد وارداتی است اما از نظر ریالی، 35 درصد بازار دارویی، متعلق به آنهاست(دیناروند، 1388: 15). طبق آمارهای ارائه شده در زمینهی مصرف دارو، شهر یاسوج نیز که به عنوان جامعهی آماری پژوهش حاضر در نظر گرفته شده است، از الگوی مصرفی کل کشور پیروی میکند. طبق آمار معاونت دارو و درمان دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، سرانه مصرف دارو در استان کهگیلویه و بویراحمد، بالاتر از میانگین کشوری است و میانگین اقلام دارویی در هر نسخه 03/3 است که تقریباً دو برابر استاندارد جهانی است. مصرف آنتی بیوتیک های تزریقی نیز در استان نسبت به کل کشور بسیار بالاست بطوری که در سال 1389، 53 درصد از بیماران در استان، آنتی بیوتیک تزریقی مصرف کردند(خبرگزاری مهر، 1390). طبق آمار معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، میانگین مصرف دارو به ویژه داروهای تزریقی در استان، نسبت به میانگین کشوری 10 درصد بیشتر است. همچنین هم اکنون آمپول “دگزامتازون” که یک داروی “کورتیکواستروئید” می باشد مقام اولِ مصرف، در استان را دارد و پس از آن، “استامینوفن کدئین”، شربت “دیفن هیدرامین” و آمپول “سفتریاکسون” بیشترین مصرف را در استان داشتهاند. گروه دارو و درمان یک مثلث است که سه ضلع آن را پزشک، داروساز و بیمار تشکیل می‌دهند و هر کدام از این اضلاع درست عمل نکند همه خواص نظام دارو و درمان زیر سؤال می‌رود. از نظر مسئولان و صاحبنظران امر دارو و درمان برخی از مسایل موجود در کشور همچون در دسترس بودن انواع مسکنها، تجویز زیاد اقلام دارویی توسط پزشک، باورهای غلط شکل گرفته در میان مردم و همچنین مصرف خودسرانهی دارو از سوی مردم بر مصرف زیاد دارو تأثیر زیادی میگذارد(واقفی، 1388)[2]. با این تفاصیل مسئلهی اساسی تحقیق حاضر این است که میزان مصرف دارو را به توجه به مصرف خودسرانهی دارو مورد بررسی قرار داده و نشان دهد میزان مصرف خودسرانهی دارو در شهر یاسوج تحت تأثیر چه متغیّرهای اجتماعی و روانی قرار دارد؟ برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید. مطالب مرتبط با این پست لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید
|
|
آرشیو مطالب آخرین مطالب
پایان نامه پیش بینی رضایت مندی مشتریان پس از اجرای مولفه های استانداردهای مدیریت کیفیت با استفاده از
پایان نامه استفاده از نشاسته اصلاح شده هیدروکسی پروپیل دی استارچ فسفات به عنوان جایگزین روغن در سس م
پایان نامه بررسی تاثیر فرایندهای مقدماتی، روغن مغز بنه و مواد صابونی ناشونده آن برمیزان آکریلآمید س
پایان نامه بررسی اثر نانوذرات خاک رس و دی اکسید سیلیکون بر خواص مکانیکی ، فیزیکوشیمیایی و نمودار تعا
پایان نامه بکارگیری فوم نشاسته حاوی اسانس روغنی گیاهی برای جلوگیری از رشد کپک و بهبود ماندگاری نان ب
پایان نامه افزایش زمان ماندگاری ماست با استفاده از استارتر محافظ جهت کنترل میکروارگانیسم‌های عامل فس
پایان نامه بررسی وجود فلزات سنگین ، مقادیر نیترات ونیتریت و ویژگی های میکروبی آبهای بطری شده استان م
پیوند های روزانه مطالب تصادفی مطالب پربازدید چت باکس
تبادل لینک هوشمند پشتیبانی LoxBlog.Com
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
