دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کارشناسی ارشد رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی (گرایش رفتار حرکتی)

مقایسه خودکارآمدی تمرین دانش آموزان پسر ورزشکار 9 تا 12 سال رشته های مختلف ورزشی شاهین شهر

ستاد راهنما

دکتر حسن خلجی

استاد مشاور

دکتر داریوش خواجوی

بهار 93

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

هدف و زمینه تحقیق: خودکارآمدی تمرین عاملی است که نقش بسزایی در موفقیت ورزشی داشته و به عنوان عاملی بازدارنده، در رفع عواقب نامطلوب منتج از رقابت ورزشی اهمیت دارد. لذا هدف این مطالعه، مقایسه سازه کارآمدی در رشته های انفرادی و تیمی است.

مواد و روش ها: روش تحقیق از نوع پس رویدادی با طرح علی – مقایسه ای است. جامعه آماری شامل 1500 نفر دانش آموزی بود که در کانون های ورزشی مربوط به آموزش و پرورش در سطح شاهین شهر تمرین می کردند. نمونه مطالعه نیز 77 پسر 9 تا 12 سال بودند که به طور گزینشی وارد مطالعه شده بودند. از پرسشنامه های خودکارآمدی و کارآمدی گروهی برای بررسی سطح باورهای کارآمدی در ورزشکاران رشته های تنیس روی میز، شنا، فوتبال و بسکتبال استفاده شد. روایی پرسشنامه توسط اساتید حوزه تربیت بدنی تأیید و پایایی آن 7/0 گزارش شده است. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی (ماینگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آنالیز واریانس یک طرفه) با سطح معناداری 0.05 انجام گرفت. تمام تحلیل ها در بسته نرم افزاری SPSS نسخه 16 صورت گرفت.

یافته ها: نتایج نشان دادند که بین باورهای کارآمدی تمرین رشته های مختلف تفاوت وجود دارد و شناگران و فوتبالیست ها از خودکارآمدی و کارآمدی گروهی بالاتری برخوردار بودند.

نتیجه گیری: باورهای کارآمدی در رشته های مختلف ورزشی با توجه به سطوح درون فردی (مانند سطح توانایی در اجرای مهارت) و بین فردی (مانند برداشت نفرات تیم در مورد توانایی هم تیمی هایشان)   متفاوت است و همچنین باورهای کارآمدی بیش از آن که متأثر از سن افراد باشد، از تجربه و توانایی فرد در اجرای مهارت تأثیر می پذیرد.

کلید واژه: مقایسه، خودکارآمدی تمرین، کارآمدی گروهی، دانش آموزان پسر، رشته های مختلف ورزشی

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                              صفحه

فصل اول: طرح پژوهش

• مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2
• بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4
• ضرورت و اهمیت تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………… 5
• اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 6

1-4-1. هدف کلی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

1-4-2. اهداف اختصاصی ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

• فرضیه های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………… 7
• قلمرو پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7
• محدودیت های پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………….. 7
• تعریف واژه ها واصطلاحات ………………………………………………………………………………………………………………………… 8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

2-2. مبانی نظری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10

2-2-1. خودکارآمدی و منابع اطلاعاتی آن ……………………………………………………………………………………………………….. 10

2-2-2. سنجش خودکارآمدی تمرین ……………………………………………………………………………………………………………….. 11

2-2-3. سنجش های اجرا ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 12

2-2-4. میانجی گرهای ارتباط خودکارآمدی و اجرا …………………………………………………………………………………………. 13

الف) نوع ارزیابی خودکارآمدی و اجرا ……………………………………………………………………………………………………………………… 13

ب) سازگاری بین سنجش ها ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13

ج) ماهیت تکلیف …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 14

د) زمان ارزیابی ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 14

2-2-5. کارآمدی گروهی ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

2-2-6. منابع کارآمدی گروهی ………………………………………………………………………………………………………………………… 15

2-2-7. سنجش کارآمدی گروهی ……………………………………………………………………………………………………………………. 16

2-3. پیشینه پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17

2-3-1. پژوهش های انجام شده در داخل کشور …………………………………………………………………………………………….. 17

2-3-1. پژوهش های انجام شده در خارج از کشور …………………………………………………………………………………………. 19

2-4. جمع بندی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 24

فصل سوم: روش شناسی پژوهش

3-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 27

3-2. روش پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 27

3-3. جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 28

3-4. حجم نمونه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 28

3-5. متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 28

3-6. ابزار جمع آوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 28

3-6-1. پرسشنامه خودکارآمدی تمرین رشته تنیس روی میز ……………………………………………………………………………. 28

3-6-2. پرسشنامه خودکارآمدی تمرین در رشته شنا ………………………………………………………………………………………….. 30

3-6-3. پرسشنامه کارآمدی گروهی رشته فوتبال ………………………………………………………………………………………………… 30

3-6-4. پرسشنامه کارآمدی گروهی رشته بسکتبال …………………………………………………………………………………………….. 31

3-7. طرز اجرای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 32

4-7. روش آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و نتایج پژوهش

4-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

4-2. تحلیل توصیفی داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………………. 35

4-3. آزمون فرضیه های آماری ………………………………………………………………………………………………………………………………. 38

فصل پنجم: خلاصه، بحث، نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1. مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 42

5-2. خلاصه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 42

5-3. نتایج تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 43

5-4. بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 44

5-4-1. بحث فرضیه اول ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 44

5-4-2. بحث فرضیه دوم ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 45

5-4-3. بحث فرضیه سوم ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 46

5-5. نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 46

5-6. پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی ………………………………………………………………………………………………………………….. 47

5-7. پیشنهادهای کاربردی ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 48

فهرست پیوست ها

پیوست شماره یک: پرسشنامه مشخصات فردی …………………………………………………………………………………………………….. 50

پیوست شماره دو: پرسشنامه خودکارآمدی تمرین رشته تنیس روی میز …………………………………………………………….. 51

پیوست شماره سه: پرسشنامه خودکارآمدی تمرین رشته شنا ………………………………………………………………………………. 52

پیوست شماره چهار: پرسشنامه کارآمدی گروهی رشته فوتبال …………………………………………………………………………….. 53

پیوست شماره پنج: پرسشنامه کارآمدی گروهی رشته بسکتبال …………………………………………………………………………… 55

فهرست جداول و نمودارها

جدول 1- 4. آماره های توصیفی سن دانش آموزان ………………………………………………………………………………………………. 35

جدول 2 – 4. آماره های توصیفی سابقه ورزشی و تعداد مقام ها ………………………………………………………………………… 36

جدول 3 ـ 4. میانگین و انحراف معیار متغیر خودکارآمدی تمرین ………………………………………………………………………. 36

جدول 4 ـ 4. میانگین و انحراف استاندارد متغیر کارآمدی گروهی ………………………………………………………………………. 37

جدول 5 ـ 4. آماره های آزمون تحلیل واریانس یکطرفه متغیر خودکارآمدی تمرین در رشته های انفرادی ……… 39

جدول 6 ـ 4. آماره های آزمون تحلیل واریانس یکطرفه متغیر کارآمدی گروهی بین رشته های تیمی …………….. 40

جدول 7-4. آماره های آزمون تحلیل واریانس یکطرفه متغیر خودکارآمدی بین رشته های تیمی …………………….. 40

نمودار 1-4. میانگین های متغیر خودکارآمدی تمرین ………………………………………………………………………………………….. 38

نمودار2-4. میانگین های متغیر کارآمدی گروهی …………………………………………………………………………………………………. 38

• مقدمه

تمرین و فعالیت بدنی منظم در تمامی دوره های زندگی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، نقش مهمی در تعیین تندرستی و سبک زندگی آتی افراد دارد. از آنجایی که شناخت استعدادها و توانایی های بدنی در این دوره شکل گرفته و طی زندگی آتی فرد تکمیل می شود، آموزش و پرورش به عنوان یکی از ارگان های اساسی نقش مهمی در سلامت افراد جامعه و رشد و پیشرفت آن ایفا می کند. می توان با گسترش فعالیت های تربیت بدنی و ورزش در مدارس سطح توانایی های جسمانی، روانی و قوای عقلانی دانش آموزان را افزایش و تنش های روانی و جسمانی آن ها را کاهش داد (عبدلی و همکاران، 1389). شرکت در تمرینات و مسابقات ورزشی علاوه بر پیامدهای تندرستی، به دانش آموزان کمک می کند تا توانایی های روانی –  حرکتی خود را بهتر شناخته و به باوری برسند که بتوانند با دستیابی به موفقیت های ورزشی، فعالیت بدنی و ورزش را در طول زندگی آتی شان حفظ کنند. زی وال توسکی[1] و همکارانش (2009) نشان دادند کودکانی که از فرصت های فعالیت های بدنی پس از مدرسه ادراک عالی تری داشتند، اطمینان بالاتری برای انجام فعالیت بدنی داشته و مطمئن تر بودند که می توانند به منظور فراهم کردن فرصت های فعالیت بدنی بر والدینشان و کارکنان مدرسه تأثیر بگذارند.

مفهوم خودکارآمدی، از مفاهیم مهم روانشناختی در اجرای مؤثر فعالیت های ورزشی است (ریان[2]، 2008). باندورا (1997 ،1986) نظریه خودکارآمدی را در قالب الگوی شناختی – اجتماعی مطرح نمود. این نظریه پیشنهاد می کند میانجی گرهایی که نهایتا رفتارهای فعالیت بدنی را افزایش می دهند (مانند راهبردهای مداخله ای خودکارآمدی)، در داخل یک مجموعه پیچیده از متغیرهای فردی، محیطی و رفتاری عمل می کنند که توسط یک سطح فردی پایگاه انسانی کنترل می شود. باندورا[3] (1977) خودکارآمدی را احساس اطمینان در توانایی فردی برای اجرای یک رفتار معین در شرایط گوناگون تعریف نمود. صرف نظر از تعامل بین عوامل مختلف در بروز یک رفتار ویژه، احتمالا مهم ترین عامل باور فرد در مورد توانایی انجام دادن آن رفتار است (وینبرگ و گولد[4]، 2003). نگرش فرد در مورد اینکه می تواند رفتاری را به صورت موفقیت آمیز به انجام رساند، امکان در پیش گرفتن آن رفتار را افزایش می دهد.

«کارآمدی ادراک شده» نقش کلیدی در اعمال انسانی ایفا می کند، چرا که نه تنها مستقیما بر رفتار اثرگذار است، بلکه بر دیگر تعیین کننده های رفتار هم چون اهداف و آمال، تجارب پیامد، تمایلات اثرگذار و موانع و فرصت های ادراک شده در محیط اجتماعی تأثیر می گذارد (باندورا، 1997 ،1995). خودکارآمدی ادراک شده باید از دیگر مؤلفه ها هم چون تصور از خود، جایگاه کنترل و تجارب پیامد متمایز شود. در حقیقت کارآمدی ادراک شده قضاوتی از توانایی فرد است. از این رو خودکارآمدی را شکل ویژه اعتماد به نفس نیز می دانند (فلتز[5]، 1988). باندورا (1997) خودکارآمدی را توسط رویکرد تأثیر بر فعالیت های انتخاب شده فردی، تلاشی که آن ها در چنین فعالیت هایی صرف می کنند و مقدار آمادگی که آن ها در مواجهه با شکست یا احساس آزار دهنده نشان می دهند، نظریه پردازی کرد.

باندورا (1986) برای تکمیل نظریه خودکارآمدی و به منظور تشریح اختیارات، تلاش و پایداری در گروه مفهوم کارآمدی گروهی را مطرح نمود. وی (1997.p.447) کارآمدی گروهی ادراک شده را تحت عنوان باور مشترک گروه در توانایی شان برای سازماندهی و اجرای اعمال خواسته شده به منظور دستیابی به سطوح خاصی از پیشرفت (موفقیت) تعریف نمود. از دیدگاه او کارآمدی گروهی، رویدادی معین در سطح گروه است که در سطح فردی ارزیابی می شود. همچنین زاکارو[6] و همکارانش (1995) تعریف دیگری از کارآمدی گروهی تنظیم کردند؛ تحت این عنوان که کارآمدی گروهی احساس شایستگی تقسیم شده در میان اعضاء گروه است که پاسخ شان تحت عنوان یک منبع منسجم به اقتضای موقعیتی خاص، هماهنگ و تکمیل می شود. از این رو برای به انجام رساندن تکالیف گروهی، کارآمدی گروهی به سطح بالایی از تعامل، همبستگی و همکاری نیاز داشته و در یک مجموعه ورزشی، به عنوان «کارآمدی تیمی یا اطمینان تیمی» در نظر گرفته می شود (شرت، سالیوان و فلتز[7]، 2005). یک بسکتبالیست ممکن است اطمینان اندکی در مورد اجرای موفقیت آمیز تکلیف فردی پرتاب شوت داشته باشد، اما باور دارد که تیمش در تکالیف گروهی مرتبط با یکدیگر به طور موفقیت آمیزی عمل می کند (مارتینز[8] و همکاران، 2011). علاوه بر چهار منبع اساسی عنوان شده توسط باندورا، والی[9] و همکارانش (1998) منابع دیگری از اطمینان مانند آمادگی ذهنی و بدنی متشکل از حمایت اجتماعی و هدایت از سوی مربی را شناسایی کردند که می تواند به این معنی باشد؛ منابع دیگری از اطلاعات در سطح گروهی وجود دارند. ما نیز در تحقیق کنونی برآن شدیم تا به بررسی عامل خودکارآمدی و کارآمدی گروهی در رشته های انفرادی و تیمی بپردازیم.

• بیان مسئله

پژوهش ها نشان داده اند که رابطه معناداری میان سطوح بالاتر خودکارآمدی تمرین و اجرای بهتر فردی و تیمی برقرار است (مریتز[10]، 2000 ، بشارت 2011). همچنین می توان با شناسایی میانجی گرهای اثرگذار بر این رابطه، سطح اجرای ورزشکاران را بالا برده تا بتوان از تأثیرات عوامل مخل که اجرای ورزشکاران را تخریب می کند (مانند اضطراب و استرس)، پیشگیری کرد. در میان انواع سنجش های خودکارآمدی، سنجش های تکلیف – ویژه بالاترین همبستگی را با اجرا داشته است، با این حال مطالعات کمی در داخل کشور به بررسی رابطه میان خودکارآمدی و اجرای ورزشکاران پرداخته اند.

دکتر عبدلی و همکارانش (1389) نشان دادند که می توان با گسترش فعالیت های تربیت بدنی و ورزش در مدارس سطح توانایی های جسمانی، روانی و قوای عقلانی دانش آموزان را افزایش و تنش های روانی و جسمانی آن ها را کاهش داد. بررسی سابقه ورزشی کودکان و موفقیت هایی که آن ها در مسابقات کسب کرده اند، نقش مهمی در فهم میزان خودکارآمدی تمرین افراد دارد. تحقیقات پیرامون مسئله باورهای کارآمدی در ورزش آموزش و پرورش علی رغم اهمیت بالایی که دارد، روی دانش آموزان ابتدایی محدود بوده و ما سعی کردیم تا با مقایسه خودکارآمدی تمرین کودکان، بیش از پیش نقش متغیرهای مؤثر در باورهای کارآمدی افراد را بشناسیم. با توجه به نقش مهم خودکارآمدی تمرین در شناخت توانایی های جسمانی کودکان و نوجوانان، مسئله حائز اهمیت شناخت میانجی گرهایی است که ممکن است بر ارتباط میان خودکارآمدی و اجرا تأثیر گذارد و سطح خودکارآمدی و اجرا را تحت تأثیر قرار دهد. عواملی چون سن، جنسیت، تجربه ورزشی، تعداد موفقیت های ورزشی از میانجی گرهای تأثیرگذار در باورهای کارآمدی افراد هستند.

مطابق گفته باندورا (1986) مفاهیم خودکارآمدی و کارآمدی گروهی در حد واسطه گری با هم تفاوت دارند، بدین معنی که در کارآمدی گروهی علاوه بر چهار منبع اساسی، منابع دیگری در سطح گروهی وجود دارند. با توجه به نگرشی که افراد در مورد توانایی های تیم شان دارند و اهمیتی که این نگرش در تلاش برای کسب موفقیت دارد، باورهای گروهی به عوامل مختلفی مانند انسجام گروهی، سابقه تیم، حمایت مربی و وضعیت حریف های مقابل بستگی دارد که ما در این تحقیق به برخی از آن ها اشاره می کنیم. با مقایسه باورهای کارآمدی افراد در ورزش های انفرادی و تیمی، نیز به این سؤال پاسخ می دهیم که آیا خودکارآمدی تمرین در رشته های مختلف یکسان است یا صرفا متغیری است که با رشته های ورزشی گوناگون مرتبط نبوده و از فردی به فرد دیگر با توجه به سطوح درون فردی و بین فردی متفاوت است (باندورا، 1990).

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.