دانشگاه آزاد اسلامی

 واحد تهران مرکزی

دانشکده تربیت بدنی وعلوم ورزشی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A )

گرایش : مدیریت ورزشی

عنوان :

آزمون مدل مفهومی تاثیر بین انگیزه ورزشی با نگرش به دوپینگ و رفتار دوپینگ در ورزشکاران حرفه ای ورزش های تیمی

استاد راهنما :

دکتر فرشاد تجاری

استاد مشاور :

محمدرضا اسمعیلی

تابستان 1392

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) :

استفاده از داروها و روش های افزایش دهنده عملکرد در میان ورزشکاران به منظور بهبود عملکرد جسمانی قدمتی به اندازه تاریخ ورزش دارد و تاکنون یکی از ویژگی های ورزش رقابتی بوده است. هدف تحقیق  حاضر آزمون مدل مفهومی ارتباط بین انگیزه ورزشی با نگرش به دوپینگ و رفتار دوپینگ در ورزشکاران حرفه ای ورزش های تیمی می باشد. با استفاده از نمونه گیری تصادفی در دسترس تعداد 200 نفر از ورزشکاران تیمی حرفه ای  شامل 114 مرد  و 86  زن  از رشته های والیبال، بسکتبال، فوتبال، فوتسال و هندبال پرسشنامه ها پرسشنامه های انگیزه ورزشی مالت و همکاران (2007)، مقیاس نگرش افزایش دهنده های عملکرد (پتروزی، 2002) و پرسشنامه رفتار دوپینگ (پتروزی،2007) را به صورت داوطلبانه تکمیل نمودند. آزمون مدل سازی معادلات ساختاری برای بررسی مدل مفهومی استفاده شد و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل صورت گرفت. مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد نگرش به دوپینگ با رفتار دوپینگ و بی انگیزگی با نگرش به دوپینگ ارتباط معناداری دارند.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                           صفحه

فصل اول: مقدمه و معرفی

1.1  مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….2

2.1 بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………………………………..4

3.1 اهمیت تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………….7

 4.1 ضرورت تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………..8

 5.1 اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………..9

 هدف کلی…………………………………………………………………………………………………………………………………….9_

 اهداف اختصاصی ……………………………………………………………………………………………………………………….10_

6.1 فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………….11

7.1  حدود تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………..12

8.1  تعریف مفهومی واژه ها و اصطلاحات ………………………………………………………………………………………..12

فصل دوم: زیر بنای نظری و پیشینه تحقیق

1.2  زیر بنای نظری ……………………………………………………………………………………………………………………..18

فصل سوم: روش شناسی

1.3  روش اجرای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………77

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                          صفحه

2.3  جامعه و نمونه تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………….77

3.3  تعریف عملیاتی متغیر های …………………………………………………………………………………………………………..77

_ انگیزش ورزشی ……………………………………………………………………………………………………………………………..77

_ نگرش به دوپینگ ……………………………………………………………………………………………………………………………78

_ رفتار دوپینگ …………………………………………………………………………………………………………………………………78

4.3 جمع آوری داده ها ……………………………………………………………………………………………………………………..79

_ ابزار جمع آوری داده ها …………………………………………………………………………………………………………………79

_  نحوه جمع آوری داده ها ……………………………………………………………………………………………………………….80

5.3  روش های  آ ماری ……………………………………………………………………………………………………………………80

فصل چهارم : یافته ها

1.4  یافته های توصیفی………………………………………………………………………………………………………………….83

_ توصیف متغیرهای جمعیت شناختی …………………………………………………………………………………………………….83

_ توصیف سوال ها و گزاره های ابزارهای تحقیق …………………………………………………………88

_ توصیف متغیر های تحقیق …………………………………………………………………………………..94

2.4 یافته های استنباطی ………………………………………………………………………………………………………………….95

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                             صفحه

_ گزارش  پایائی ابزارهای اندازه گیری تحقیق……………………………………………………………………………………..95

_ گزارش اعتبار یابی ابزارهای اندازه گیری تحقیق ………………………………………………………………………………97

_ آزمون مدل ……………………………………………………………………………………………………………………..107

_ گزارش تحلیل واریانس ……………………………………………………………………………………………………………….135

_ بررسی وضعیت متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………………….152

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

1.5  بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………155

2.5  محدودیت تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………187

3.5  پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………….187

_ پیشنهادات برخاسته از تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….187

_ پیشنهادات برای مطالعات آینده …………………………………………………………………………………………………….188

منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………………..189

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………………………195

فهرست  جدول ها

عنوان                                                                                                                صفحه

1.4 جدول توزیع پاسخ دهندگان بر حسب سطح ورزشکار……………………………………………………………………….83

2.4 جدول توزیع پاسخ دهندگان بر حسب بستگی داشتن آینده ورزشی به موفقیت بدنی……………………………….84

3.4 جدول توزیع پاسخ دهندگان بر حسب  جنسیت ……………………………………………………………………………….84

4.4 جدول توزیع پاسخ دهندگان بر حسب وضعیت سنی………………………………………………………………..85

5.4 جدول توزیع پاسخ دهندگان بر حسب  رشته ورزشی………………………………………………………………85

6.4 جدول توزیع پاسخ دهندگان بر حسب سطح تحصیلات………………………………………………………………………86

7.4 جدول توزیع پاسخ دهندگان بر حسب سابقه ورزشی…………………………………………………………………………87

8.4 جدول توزیع پاسخ دهندگان بر حسب سطح رقابت……………………………………………………………………………87

9.4 جدول توصیف میانگین و انحراف معیار سوالات مقیاس نگرش به دوپینگ…………………………..88

10.4 جدول توصیف میانگین و انحراف معیار سوالات رفتار دوپینگ……………………………………….90

11.4 جدول توصیف میانگین و انحراف معیار سوالات مقیاس انگیزه ورزشی…………………………….91

12.4 جدول بررسی آمار توصیفی ابعاد انگیزه ورزشی………………………………………………………94

13.4 جدول بررسی آمار توصیفی متغیر های اصلی تحقیق………………………………………………………………95

14.4 جدول ضرایب آلفای کرانباخ برای متغیرهای های تحقیق………………………………………………………………….96

15.4 جدول ضرایب آلفای کرانباخ برای ابعاد انگیزه ورزشی…………………………………………………………………….97

16.4 جدول ارتباط میان ابعاد انگیزه ورزشی…………………………………………………………………….101

17.4 جدول خلاصه نتایج تحلیل عاملی تائیدی متغیر انگیزه ورزشی………………………………………………………….102

فهرست  جدول ها

عنوان                                                                                                                صفحه

18.4 جدول خلاصه نتایج تحلیل عاملی تائیدی متغیرهای نگرش و رفتار دوپینگ………………………………………..106

19.4 جدول بررسی خلاصه فرضیات اصلی تحقیق…………………………………………………………………………………111

20.4 جدول بررسی خلاصه فرضیات فرعی تحقیق…………………………………………………………………………………122

21.4 جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس برای متغیر وضعیت حرفه ای بودن……………………………………………….125

22.4 جدول میانگین متغیر های تحقیق به تفکیک وضعیت سطوح ورزشکاران…………………………………126

23.4 جدول نتایج آزمون تعقیبی توکی برای نوع ورزشکار……………………………………………………………………..126

24.4 جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس برای متغیر گروه های سنی………………………………………………………..128

25.4 جدول میانگین متغیرهای تحقیق به تفکیک وضعیت سنی………………………………………………………………..129

26.4 جدول نتایج آزمون تعقیبی توکی برای گروه های سنی…………………………………………………………………..129

27.4 جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس برای متغیر رشته ورزشی………………………………………………………….133

28.4 جدول میانگین متغیر های تحقیق به تفکیک رشته ورزشی………………………………………………………………134

29.4 جدول نتایج آزمون تعقیبی توکی برای رشته ورزشی…………………………………………………………………….134

30.4 جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس برای متغیر سطح تحصیلات……………………………………………………..140

31.4 جدول میانگین متغیر های تحقیق به تفکیک وضعیت تحصیلی………………………………………………………..141

32.4 جدول نتایج آزمون تعقیبی توکی برای سطح تحصیلات………………………………………………………………..141

33.4 جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس برای متغیر سطح تجربه………………………………………………………….145

فهرست  جدول ها

عنوان                                                                                                              صفحه

34.4 جدول میانگین متغیر های تحقیق به تفکیک وضعیت سابقه ورزشی…………………………………………………146

35.4 جدول نتایج آزمون تعقیبی توکی برای سطح تجربه………………………………………………………………………146

36.4 جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس برای متغیر سطح رقابت…………………………………………………………..150

37.4 جدول میانگین متغیر های تحقیق به تفکیک وضعیت سطح رقابت……………………………………………………151

38.4 جدول نتایج آزمون تحلیل واریانس به تفکیک وضعیت جنسیتی………………………………………………………151

39.4 جدول میانگین متغیر های تحقیق به تفکیک وضعیت جنسیتی………………………………………………………….151

40.4 جدول بررسی وضعیت متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………….153

فهرست  شکل ها

عنوان                                                                                                           صفحه

2-1 انواع مختلف انگیزه در زنجیره خودمختاری………………………………………………………………………………….19

2-2 نتایج تحلیل مسیر مدل انگیزشی روی مصرف مواد افزایش دهنده عملکرد…………………………………………23

2-3 مدل انگیزشی رفتار دوپینگ……………………………………………………………………………………………………..24

2-4 سطوح مختلف انگیزش بیرونی………………………………………………………………………………………………….31

2-5 نتایج اثرات مستقیم مدل که ارتباط بین نگرش ها به افزایش دهنده های عملکرد و حساسیت دوپینگ…….70

2-6 نتایج مدل میانجی ارتباط بین نگرش ها به افزایش دهنده های عملکرد، تمایل احتماعی و حساسیت دوپینگ…71

2-7 نتایج مدل اصلی تحقیق که ارتباط بین نگرش به دوپینگ، رفتار دوپینگ، باور دوپینگ وگرایش ورزشی…….75

4 . 1 .  مدل اندازه گیری متغیر انگیزه ورزشی در حالت تخمین استاندارد………………………………………………98

4 . 2 .    مدل اندازه گیری متغیر انگیزه ورزشی در حالت ضرایب معناداری…………………………………………..100

4 . 3 .  مدل اندازه گیری متغیرهای نگرش و رفتار دوپینگ در حالت تخمین استاندارد…………………………….104

4 . 4 .  مدل اندازه گیری متغیرهای نگرش و رفتار دوپینگ در حالت ضرایب معناداری…………………………..105

4 . 5 .  مدل مفهومی تحقیق (اصلی)………………………………………………………………………………………108

4 . 6 . مدل در حالت ضرایب تخمین استاندارد…………………………………………………………………………………109

4 . 7 .  مدل در حالت ضرایب معناداری………………………………………………………………………………………….110

4 . 8 .  مدل مفهومی تحقیق (فرعی)………………………………………………………………………………………121

4 . 9.  مدل در حالت ضرایب تخمین استاندارد………………………………………………………………………………..123

4 . 10. مدل در حالت ضرایب معناداری………………………………………………………………………………………..124

مقدمه

احتمالاً واژه دوپینگ از واژه هلندی دوپ[1] که نام یک نوشیدنی الکلی ساخته شده از پوست انگور است که توسط جنگجویان زولو به منظور افزایش دلاوریشان در جنگ مورد استفاده قرار می گرفته مشتق شده است(وادا،2012[2]). و یا به روایتی دیگر واژه دوپینگ از زبان آفریقای جنوبی مشتق شده است و اشاره به یک نوشیدنی الکلی باستانی دارد که به عنوان محرک در مراسم رقص استفاده می گردید(جعفری ،1385 به نقل از محمد عاکفیان ،1389).

امروزه واژه ی دوپینگ بطور انحصاری اشاره به استفاده روشها و مواد افزایش دهنده عملکرد در رقابت ورزشی چه به منظور افزایش و چه حفظ عملکرد و همچنین گریز از روند نمونه گیری دارد (پتروزی[3]،2002). علیرغم اصطلاحات مرتبط جدید، بهره گیری از کمک دهنده های شیمیایی در وضعیت های ورزشی فاجعه جدیدی نیست. عارضه استفاده از مواد ممنوعه  در میان ورزشکاران  که به قصد ارتقای مصنوعی سطح اجرا است ریشه در دیرباز دارد و در حال حاضر بسیار مشهود می باشد زیرا که از سمت ورزش های حرفه ای تغذیه و حمایت می شود و به صورت تجاری روی آن متمرکز شده اند. استفاده بعضی از اشکال مواد شیمیایی برای افزایش هوشیاری، استقامت و عملکرد بدنی همواره مورد توجه بوده است(وروکن[4]،1996، هولیهان[5]،1999). ورزشکاران رقابت کننده در المپیک یونان باستان از محرک ها برای افزایش عملکردشان استفاده می کردند(آسکن[6]،1998، شنیدر و باتچر[7]،1991). ورزشکاران یونان باستان به استفاده از رژیم های غذایی خاص و معجون های محرک برای نیرومند ساختن خودشان مشهورند. گلادیاتورهای رومانیایی و سواره نظام های قرون وسطی به کمک گیری از مواد افزایش دهنده عملکرد جهت قادر بودن به ادامه وضعیت های جنگی علیرغم خستگی و جراحت روی می آوردند(وادینگتون[8]،2000). در ورزش مدرن، دوچرخه سواران، و شناگرهای مسافت های طولانی همواره نخستین مظنون های دوپینگ بوده اند. دوندگان ماراتون قبل از قرن بیستم مظنون های استفاده ی استریکنین[9] بوده اند. بوکسورها نیز پیوسته از محرک ها و دیگر داروها مثل کوکائین[10]، هروئین[11] و الکل[12] برای افزایش هوشیاری و/یا تسکین درد استفاده می کردند(دونوهویی[13] و جانسون[14]،1986). موارد بیشمار هستند. همچنین مواد افزایش دهنده عملکرد بطور آزادانه و نا محدود برای قرن ها در ورزش استفاده شدند. این چنین اعمالی از سال 1960 زمانی که سری های مرگ یا حوادث قریب به مرگ نهایتاً دستگاه های مدیریت ورزش را از خطر اینکه استفاده ی مواد در ورزش مشکلی جدی است با خبر کرد، غیر قابل قبول بوده است(وادینگتون ،2000). نگرانی اصلی تعداد ورزشکاران استفاده کننده از دارو یا مقدار داروهای استفاده شده نیست بلکه خطرات ترکیب داروهای مختلف است. استفاده از افزایش‌دهنده های عملکرد یکی ازمهم ترین مشکلات ورزش های رقابتی در دهه های متمادی بوده است. ارزیابی نگرش ورزشکاران در مقابل مواد افزایش دهنده عملکرد ممنوع شده(اکثراً استروئید های آنابولیک) و دوپینگ تاریخ طولانی در ورزش دارد. در حدود 40 سال قبل، از ورزشکاران درباره اعتقادشان در مورد نتایج مثبت استفاده از مواد نیروزا پرسیده شد. محققان به یک بصیرت خوب و عقلانی در رفتار افرادی که دوپینگ می کردند رسیده اند(وادا، 2006 ،2009). فشار زیادی برای برنده شدن در سازمانهای ورزشی و ورزشکاران درگیر در رقابتهای ورزشی سطح بالا که در بالاترین سطح خود هستند وجود دارد. جوامع می خواهند قهرمانان و نام آوران مشهور خود را ببینند و به جهانیان بشناسانند. ملت ها می خواهند به ورزشکاران خود که در بالاترین سطح رقابتی قرار دارند افتخار کنند. جوامع  محلی آرزو می کنند که در کانون توجه قرار گیرند، محبوبیت داشته باشند و تصویر مثبتی از قهرمانان خود ارائه دهند. شرکت کنندگان تشنه رکورد شکنان رقابت های ورزشی هستند. همه این موارد بدین معنی است که افراد و سازمانها دائماً در حال توسعه و دست یابی به هر نوع تکنولوژی و وسیله ای هستند که باعث پیشی گرفتن آنها در رقابت شود و استفاده از داروهای افزایش دهنده عملکرد به عنوان یکی از راه های اجرای برتر همواره مد نظر بوده است( پتروزی 2002).

1-2 بیان مساله

در ورزش دوپینگ به داروهای افزایش دهنده عملکرد و به طور مشخص آنهایی که توسط سازمانهای کنترل رقابتها ممنوع شده اند گفته می شود. دوپینگ و عادت های مرتبط با آن اغلب در ورزش هایی که قدرت نقش مهمی در توفیق آن دارد ازقبیل(وزنه برداری و پاورلیفتینگ و…) و نیز ورزش هایی که ظرفیت هوازی عامل عمده برتری است مثل(دوچرخه سواری، اسکیت، فوتبال و …) مشاهده می شود(لیپی[15]، فرانچینی[16]، گویدی[17]، 2007، ماروویک 2006). دوپینگ در ورزش های رقابتی شایع است. بسیاری از کشورها تلاش می کنند تا فاکتورهایی که بر عملکرد ورزشکاران در رقابت موثر هستند را شناسایی کنند. آنها امیدوار هستند که با ارزیابی های اثربخش بتوانند یافته هایی را در جهت کمک به ورزشکاران برای پیشرفت در دست یابی به اهدافشان طراحی کنند. مطالعات نشان داده است که وضعیت فیزیکی و ذهنی بیشترین تاثیر را بر عملکرد ورزشکاران دارند( جی لای،1997). محققان به نظر می رسد با اینکه دوپینگ در ورزش نا خوشآمد است موافق باشند. لازم به ذکر است دلیل پشت موضوع ممنوعیت دوپینگ ابتدا افزایش نگرانی درباره ی سلامتی ورزشکار بود(تود و تود[18]، 2001). دوپینگ بعد از آن مورد تنها به عنوان کاری غیر اخلاقی پدیدار شد(پتروزی، 2007). هردوی ادبیات برجسته و وضعیت سازمانی ورزشی جهانی اداری پیشنهاد می کند که نگرش های ورزشکاران مسئول رفتار منحرف دوپینگ هستند(آلارانتا و همکاران[19]، 2006، کرون و هیترینگتون[20]، 1989، هوبرمن[21]، 2001).

بیش از حد رقابتی بودن یا پیروزی طلب بودن به عنوان توضیح غیر فنی برای دوپینگ استفاده می شود. اگرچه سطوح متفاوت جنسیت، فرهنگ و رقابت در میان ورزشکاران از دهه 80(گیل و دوالتوسکی[22]، 1988، گیل، کلی، مارتین و کاروسو[23]، 1991) به دقت بررسی شده است، ارتباط بین این فاکتورها و رفتار دوپینگ به طور تجربی آزمون نشده است، به استثنای یک پروژه در مطالعه بوسیله لوسیدی، گرانو، لئون، لومباردو و پسی[24](2004). مدل تئوری کلاسیک رفتار برنامه ریزی شده[25](آجزن و مادن[26]، 1986) یک چهارچوب کاری به صورت تئوری برای مطالعه در میان افراد بالغ ایتالیایی فراهم کرد، که نگرش به عنوان قوی ترین پیشگو برای تصمیم رفتاری شناخته شد. مدل تئوری رفتار برنامه ریزی شده در طول سطوح مختلف جنسیت و درگیری ورزش جای گرفت(پتروزی،2007). مفروضات اصلی نگرش در مقابل دوپینگ یکی از مهمترین پیش بینی کننده های رفتارهای احتمالی دوپینگ می باشد، ورزشکارانی که نرمی و ملایمت بیشتر در مقابل دوپینگ نشان دادند، احتمال بیشتری در استفاده از داروهای ممنوعه داشتند(پتروزی، آیدمن[27] و نپوز[28]، 2008، پتروزی و آیدمن 2009). مطالعات نشان داد که ورزشکاران تمایل به اتخاذ اهداف اجتنابی در مواجهه با فشارهای هنجاری به انجام این کار دارند(کونروی[29]، کای[30] و کوتسورث[31]، 2006)، در حالی که تحقیقات دیگر نشان داد که هر هدف موفقیت با جنبه های مختلف محیط انگیزشی والدین و تیم، با اهداف مهارت که مشخصات مثبت تر نسبت به اهداف عملکرد نشان دادند، پیش بینی شده بود(موریس[32] و کاووسانو[33]، 2008و2009). مطالعات فوق نشان می دهد که هر دوی اهداف موفقیت و انگیزه می توانند طیف وسیعی از رفتارهای مرتبط ورزشی را تحت تاثیر قرار دهد، و اثر عمیقی بر ورزشکاران شناخت مرتبط ورزشی و منش ورزشکاری دارند. فعل و انفعال بین این سه بعد رفتار نیز ممکن است برای درک بهتر استفاده از مواد افزایش دهنده عملکرد در ورزش مورد استفاده قرار گیرد، در عین حال تحقیقات در این مورد کمیاب بوده است(بارکوکیس[34] و همکاران،2011). در مطالعه حاضر محقق به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که آیا  انگیزه ورزشی بر رفتار دوپینگ تاثیر دارد؟ همچنین آیا نگرش به دوپینگ بر رفتار دوپینگ تاثیر دارد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.